اثبات سهام یک مکانیسم اجماع ارز دیجیتال برای پردازش تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید در یک بلاک چین است. مکانیزم اجماع، روشی برای اعتبارسنجی ورودی‌ها در پایگاه داده توزیع‌شده و ایمن نگه داشتن پایگاه داده است. در مورد رمزارزها، پایگاه داده بلاک چین نامیده می‌شود. بنابراین مکانیسم اجماع، بلاک چین را ایمن می‌کند. در ادامه به بررسی مکانیزم اثبات سهام، نحوه کار، تفاوت اثبات سهام و اثبات کار، اهداف، امنیت، رمزارزهای مبتنی بر اثبات سهام و مزایا و معایب آن می‌پردازیم.
فهرست مطالب با دسترسی سریع
- مکانیزم اجماع (Consensus Mechanism) چیست؟
- اثبات سهام (Proof Of Stake) چیست؟
- نحوه کار اثبات سهام
- استیکینگ Staking
- نکات کلیدی در مورد اثبات سهام
- ایجاد بلاک چگونه انجام می‌شود؟
- مزایا و معایب
- بهترین رمزارزهای مبتنی بر اثبات سهام
- اثبات سهام چه تفاوتی با اثبات کار دارد؟
- اثبات سهام چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
- کدام بلاک چین‌ها از اثبات سهام استفاده می‌کنند؟
- امنیت اثبات سهام چگونه تامین می‌شود؟
- سخن نهایی
- سوالات متداول
مکانیزم اجماع (Consensus Mechanism) چیست؟
مکانیزم اجماع یک مکانیسم تحمل خطا است که در سیستم‌های رایانه‌ای و بلاک چین برای دستیابی به توافق لازم بر روی مقداری داده یا وضعیت واحد شبکه در میان فرآیندهای توزیع شده یا سیستم‌های چند عاملی، مانند ارزهای دیجیتال، استفاده می‌شود. به عنوان مثال، در بلاک چین بیت کوین، مکانیسم اجماع به عنوان اثبات کار شناخته می‌شود که به اعمال قدرت محاسباتی برای حل یک معمای دشوار اما دلخواه برای نگه داشتن تمام نودهای شبکه نیاز دارد.
مکانیزم اجماع به روش‌های مورد استفاده برای دستیابی به توافق، اعتماد و امنیت در یک شبکه کامپیوتری غیرمتمرکز اشاره دارد. در مورد بلاک چین‌ها و ارزهای دیجیتال، اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) دو مورد از رایج‌ترین مکانیسم‌های اجماع هستند. استدلال منتقدان ماینرهای بیت کوین این است که اثبات کار خیلی پرمصرف است که باعث ایجاد مکانیسم‌های جدید و کارآمدتر شده است.
در چنین وضعیتی که بلاک چین به طور پویا تغییر می‌کند، این دفترهای عمومی که به اشتراک گذاشته می‌شوند به مکانیزمی کارآمد، قابل اعتماد و ایمن برای اطمینان از واقعی بودن همه تراکنش‌های انجام شده در شبکه و به توافق همه شرکت‌کنندگان در اجماع نیاز دارند. این وظیفه مهم توسط سازوکار اجماع انجام می‌شود که مجموعه قوانینی است که در مورد مشارکت‌های مختلف شرکت‌کنندگان در بلاک چین تصمیم می‌گیرد.
پروتکل‌ها و الگوریتم‌های اجماع اغلب به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند. با این حال، متفاوت از یکدیگر هستند. یک پروتکل مجموعه‌ای از قوانین تعریف‌شده در یک استاندارد است که نحوه عملکرد و تعامل یک سیستم و بخش‌های مختلف عملکرد آن را کنترل می‌کند.
مکانیسم اجماع باعث امنیت بیشتر در شبکه می‌شود و جلوی حملات اقتصادی را می‌گیرد به عنوان مثال یک هکر می‌تواند با کنترل بیش از ۵۱ درصد شبکه، اجماع را به خطر بیندازد. مکانیسم اجماع برای غیر‌ممکن کردن این قضیه طراحی شده است.
اثبات سهام (Proof Of Stake) چیست؟
اثبات سهام، تمرکززدایی در قلب فناوری بلاک چین و رمزارزها است. هیچ سازمان مرکزی برای مدیریت تراکنش‌ها و داده‌های موجود در بلاک چین وجود ندارد. در عوض، شبکه به گروهی از اعضا برای اعتبارسنجی تراکنش‌های دریافتی و اضافه کردن آنها به عنوان بلوک‌های جدید در زنجیره متکی است.
اثبات سهام یک مکانیزم اجماع است که انتخاب می‌کند کدام شرکت‌کننده عهده‌دار این کار پرسود شود زیرا افراد منتخب در صورتی که داده‌های جدید را با دقت، بررسی و تایید کرده و سیستم را فریب ندهند با دریافت رمزارزهای جدید به آنها پاداش داده می‌شود.
ماریوس اسمیت Marius Smith، رئیس توسعه کسب‌وکار در شرکت رمزارزی فینوآ Finoa، می‌گوید: «با اثبات سهام، افرادی که به آنها «اعتبارسنج» گفته می‌شود، مقادیر مشخصی از رمزارزها یا توکن‌ها را در یک قرارداد هوشمند روی بلاک چین قفل می‌کنند و آنها در ازای آن، فرصتی برای اعتبارسنجی تراکنش‌های جدید و دریافت پاداش دارند. اما اگر آنها به‌شکل نامناسبی یا بصورت ساختگی، داده‌ها را تایید کنند، ممکن است بخشی یا تمام سهام خود را به عنوان جریمه از دست بدهند.
سولانا Solana، ترا Terra و کاردانو Cardano از بزرگترین رمزارزهایی هستند که از اثبات سهام استفاده می‌کنند. اتریوم، دومین رمزارز بزرگ از نظر ارزش بازار پس از بیت کوین، در حال تغییر از اثبات کار به اثبات سهام است.
به طور خلاصه، اثبات سهام، مکانیسم اجماع در شبکه‌های بلاک چین است که برای پردازش تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید استفاده می‌شود. این روش برای اعتبارسنجی اطلاعات ورودی به پایگاه داده و حفظ امنیت آن، از دارایی‌های قفل شده کاربران استفاده می‌کند و کاربران در صورت تایید اطلاعات، غلط دارایی‌های خود را از دست می‌دهند.
نحوه کار اثبات سهام
اثبات سهام، میزان کار محاسباتی مورد نیاز جهت تایید بلوک‌ها و تراکنش‌هایی که بلاک چین و در نتیجه یک ارز دیجیتال را امن نگه می‌دارند را کاهش می‌دهد. اثبات سهام نحوه تایید بلوک‌ها را با استفاده از ماشین‌های ضرب کوین تغییر می‌دهد. هولدرها، کوین‌های خود را به عنوان وثیقه برای شانس اعتبارسنجی بلوک‌ها ارائه می‌دهند. دارندگان کوین با کوین‌های استیک شده به «اعتبارسنج» تبدیل می‌شوند. اعتبارسنجها سپس به‌طور تصادفی انتخاب می‌شوند تا اعتبار بلوک را تایید کنند. برای تبدیل‌شدن به یک اعتبارسنج، یک کاربر باید مقدار مشخصی از کوین‌ها را استیک کند.
بلوک‌ها توسط بیش از یک اعتبارسنج تایید می‌شوند و زمانی که تعدادی از اعتبارسنجها صحت بلوک را تایید کنند، نهایی و بسته می‌شود.
مکانیسم‌های اثبات سهام از روش‌های متفاوتی برای اعتبارسنجی بلاک‌ها استفاده می‌کنند. وقتی اتریوم به اثبات سهام منتقل می‌شود، از شارد shard برای ارسال تراکنش‌ها استفاده می‌کند. یک اعتبارسنج تراکنش‌ها را تایید می‌کند که برای تایید آن حداقل به ۱۲۸ اعتبارسنج نیاز است.
پس از تایید اعتبار خرده‌ها و ایجاد بلوک، دو سوم تایید‌کنندگان باید موافقت کنند که تراکنش معتبر است، سپس بلوک بسته می‌شود.
استیکینگ Staking چیست؟
استیکینگ فرآیندی است که در آن نگهداری و یا قفل دارایی‌ها در کیف پول‌ها به منظور حفظ امنیت پلتفرم‌های مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام صورت می‌گیرد. در این فرآیند، اعتبارسنجها، رمزارز خود را در یک قرارداد هوشمند قرار می‌دهند که روی بلاک چین نگهداری می‌شود. استیکینگ فعالیتی است که در آن کاربران برای مشارکت در حفظ عملیات سیستم بلاک چین مبتنی بر اثبات سهام وجوه خود را در کیف پول‌های خود نگه می‌دارند. این موضوع چیزی شبیه به استخراج رمزارزها است. به این معنا که به شبکه کمک می‌کند تا ضمن ارائه پاداش به کاربران به توافق برسند.
در فرآیند استیکینگ اعتبار تراکنش‌ها به تعداد کوین‌های قفل‌شده داخل کیف پول بستگی دارد. با این حال، دقیقا مانند استخراج در یک پلتفرم اثبات کار، استیکرها Stakers یا ذخیره‌کنندگان برای یافتن بلاک جدید یا افزودن تراکنش به بلاک چین تشویق می‌شوند. جدا از مشوق‌ها، پلتفرم‌های بلاک چین اثلات سهام مقیاس‌پذیرتر هستند و سرعت تراکنش‌های آنها بالا است.
به گفته ماریوس اسمیت، اثبات سهام به این دلیل کار می‌کند که اعتبارسنجها می‌گویند «من آنقدر به مشروعیت این تراکنش ایمان دارم که حاضرم با سرمایه خودم از آن حمایت کنم.» و از طرفی، اعتبارسنجها در ازای تراکنش‌های تایید شده به نسبت اندازه سهام، به عنوان پاداش، رمزارز دریافت می‌کنند.
نکات کلیدی در مورد اثبات سهام
- در اثبات سهام (POS)، اعتبارسنجها بر اساس مقداری که استیک می‌کنند، تراکنش‌های بلاک‌ها را، اعتبارسنجی می‌کنند.
- اثبات سهام به عنوان جایگزینی برای اثبات کار (Proof of Work) ایجاد شد، مکانیزم اجماع برای اعتبارسنجی بلاک چین و افزودن بلوک‌های جدید استفاده می‌شود.
- در حالی که مکانیسم‌های اثبات کار نیازمند ماینرها برای حل معادلات پیچیده هستند، مکانیسم‌های اثبات سهام به اعتبارسنجها نیاز دارند که به سادگی توکن‌ها را استیک کنند.
- اثبات سهام از نظر پتانسیل حمله به شبکه، با ریسک کمتری در نظر گرفته می‌شود.
- بلاک‌نویس بعدی در بلاک چین به‌طور تصادفی انتخاب می‌شود، در این موقعیت نود‌هایی شانس بالاتری دارند که کوین بیشتری استیک کرده باشند.
ایجاد یک بلاک چگونه انجام می‌شود؟
در اثبات سهام، اعتبارسنجی توسط کسانی انجام می‌شود که آن کوین را استیک کنند. اعتبارسنج برای ایجاد بلاک جدید به صورت اتفاقی انتخاب می‌شود تا بلاک را در شبکه به اشتراک بگذارد و پاداش دریافت کند.
به جای نیاز به انجام کارها با محاسباتی پیچیده، فقط کافی است که یک کوین خودش را در شبکه استیک کند.
مزایا و معایب
مزایا
مصرف پایین انرژی
به گفته ماریوس اسمیت: «در مقیاس جهانی، اثبات کار در جایی سودآورتر است که میزان مصرف انرژی، متعادل، استاندارد و کم هزینه باشد. این امر برروی استخراج رمزارز در چندین منطقه تمرکز دارد که کمترین هزینه برق را به همراه دارد. به گفته اسمیت، مصرف پایین انرژی در اثبات سهام این مشکل را حل می‌کند و زیرساخت‌ها را به طور گسترده توزیع می‌کند و سیستم بلاک چین را قوی‌تر می‌کند.
شرکت به عنوان اعتبارسنج
اثبات سهام این امکان را بوجود می‌آورد که افراد بیشتری در سیستم‌های بلاک چین به عنوان اعتبارسنج شرکت کنند و هیچ نیازی به خرید سیستم‌های محاسباتی گران قیمت و مصرف میزان بالای برق برای استیک کردن رمزارز نیست. صرافی‌‌هایی مانند کوین‌بیس Coinbase، بایننس Binance و کراکن Kraken، استیکینگ را به عنوان یک خصوصیت در پلتفرم‌های خود ارائه می‌کنند. بسته به بلاک چین، دارندگان رمزارز می‌توانند سودی بین ۵ تا ۱۴ درصد از دارایی‌های خود را با استیکینگ کسب کنند.
یکی از مزایای دیگر اثبات سهام بلاک چین‌ها این است که پتانسیلی برای آینده ارائه می‌دهد: آنها ممکن است مقیاس‌پذیرتر از همتایان اثبات کار خود باشند. اسمیت می‌گوید که بلاک چین‌های اثبات سهام در تئوری می‌تواند از تراکنش‌های همزمان بیشتری بدون به خطر انداختن امنیت یا عدم تمرکز پشتیبانی کند.
سرعت
اگر بخواهیم به لحاظ سرعت، شبکه های مبتنی بر پروتکل اثبات سهم را بررسی کنیم، باید گفت: برای تایید تراکنش در شبکه ارز دیجیتال بیت کوین تقریبا به ۶ تایید نیاز است، از طرفی کشف هر بلاک نیز تقریبا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد، در نتیجه برای تایید نهایی یک تراکنش، زمان زیادی صرف می‌شود اما شبکه‌های مبتنی بر اثبات سهام این چنین نیست و تایید نهایی تراکنش تقریبا ۲ تا ۳ ثانیه طول می‌کشد.
امنیت
امنیت شبکه را در واقع خود اعتبارسنجها تامین می‌کنند. چرا که اگر اعتبارسنجی خطا کند و بلاک جعلی ایجاد کند به سرعت دارایی که به عنوان ضمانت در شبکه گذاشته است به طور کامل از او گرفته می‌شود یا به اصطلاح اسلش slash می‌شود. لذا خود اعتبارسنجها مجبور هستند که کار خود را درست و بدون خطا انجام دهند. همین امر موجب شده است که امنیت شبکه‌های مبتنی بر اثبات سهم، تامین شود.
حفظ سرمایه
توجه داشته باشید که اگر سهام ارز دیجیتال سقوط کند، سهام گذاری، افت قیمت دارایی‌های استیک شده از طرف ماینرها را تا حدی جبران می‌کند. به این ترتیب سرمایه استیک‌شده در پروتکل اثبات سهم تقریبا حفظ شده است.
معایب
به گفته آموری سشه Amaury Sechet، بنیانگذار شبکه ای‌کش eCash، اثبات سهام، خالی از ایراد نیست.
به گفته وی: «اثبات سهام که بیش از یک دهه بلاک چین‌های میلیارد دلاری را تضمین کرده به اندازه اثبات کار بررسی نشده است.
اجرای اثبات سهام می‌تواند بلاک چین‌ها را در برابر انواع مختلف حملات، در مقایسه با اثبات کارآسیب‌پذیرتر کند، مانند حملات خودکار کم‌هزینه. حساسیت نسبت به حملات، امنیت کلی بلاک چین را کاهش می‌دهد.
اعتبارسنج‌هایی که میزان بالایی از توکن یا ارز دیجیتال بلاک چین را در اختیار دارند، ممکن است تاثیر زیادی بر سیستم اثبات سهام داشته باشند.
تعییر یک ارز دیجیتال از اثبات کار به اثبات سهام یک فرآیند پیچیده است. هر رمزارزی که بخواهد مکانیسم‌های اجماع را تغییر دهد باید یک فرآیند سختی را طی کند تا از یکپارچگی بلاک چین از ابتدا تا انتها و فراتر از آن اطمینان حاصل کند.
بُرد بلند (Long-range attack)
برخی معتقدند که الگوریتم مورد استفاده در پروتکل اثبات سهم، دارای ایراداتی از جمله بردبلند است. در این روش حمله، هکرها شاخه‌ای بر روی بلاک چین ایجاد می‌کنند که به عنوان بلاک آغازین است. این حمله سبب می‌شود که هکرها بتوانند کنترل سراسری زنجیره را به دست گیرند.
خطر از بین رفتن
دارایی استیک‌شده از طرف اعتبارسنجها، افت شدیدی خواهد کرد و به این ترتیب، به آنها ضرر می‌رساند. اثبات کار به خاطر میزان بالای توان محاسباتی و مصرف برقی که دارد، بدنام شده است. با توجه به نگرانی شدید در مورد اثرات زیست محیطی بلاک چین‌هایی که از اثبات‌کار، مانند بیت کوین، استفاده می‌کنند، اثبات سهام با نتایج بهتری برای محیط زیست همراه است.
اثبات سهام چه تفاوتی با اثبات کار دارد؟
هر دو مکانیسم اجماع به بلاک چین کمک می‌کنند تا داده‌ها را همگام‌سازی کنند، اطلاعات را تایید و تراکنش‌ها را پردازش کنند. هرکدام از روش‌ها نشان داده است که در حفظ یک بلاک چین موفق است، اگرچه هر کدام مزایا و معایبی دارند. با این حال، این دو الگوریتم رویکردهای بسیار متفاوتی دارند.
در اثبات سهام، به سازنده‌های هر بلاک اعتبارسنج گفته می‌شود. یک اعتبارسنج تراکنش‌ها را بررسی می‌کند، فعالیت‌ها را تایید می‌کند، به نتایج رای می‌دهد و رکوردها را نگهداری می‌کند. در اثبات کار، ایجاد‌کننده‌های هر بلاک، ماینر نامیده می‌شود. ماینرها مسائل پیچیده ریاضی را برای تایید تراکنش‌ها حل می‌کنند.
اثبات کار شکلی از افزودن بلاک‌های جدید حاوی تراکنش‌هایی در بلاک چین است که به عنوان اولین روش برای اعتبارسنجی تراکنش‌های بلاک چین، نقش مهمی در تاریخچه رمزارزها ایفا کرده است.
در پوزیشن ایجاد یک بلاک، سرمایه‌گذاران فقط باید درحد کافی کوین‌ها یا توکن‌های مورد نیاز جهت تبدیل شدن به یک اعتبارسنج برای بلاک چین اثبات سهام را خریداری کنند. اما در اثبات کار، ماینرها باید روی پردازش تجهیزات سرمایه‌گذاری کنند و هزینه‌های سنگینی را متحمل شوند تا انرژی ماشین‌هایی که حل محاسبات را انجام می‌دهند را تامین کنند.
هزینه تجهیزات و انرژی مکانیسم اثبات کار، گران است، دسترسی به استخراج را محدود می‌کند و امنیت بلاک چین را تقویت می‌کند. اما بلاک چین‌های اثبات سهام به دلیل بازده انرژی، اغلب امکان مقیاس‌پذیری بیشتری را فراهم می‌کنند.
| مکانیزم اجماع (تفاوت‌ها) | |
| اثبات سهام | اثبات کار |
| سازندگان بلاک، اعتبارسنج نامیده می‌شوند | بلاک‌ها توسط ماینرها ایجاد می‌شوند |
| شرکت‌کنندگان باید کوین یا توکن خریداری کنند تا تبدیل به یک اعتبارسنج شوند | در اثبات کار به عنوان یک ماینر، به تجهیزات تخصصی نیاز دارید |
| در این پروتکل انرژی مصرفی، متعادل و استاندارد است | در این پروتکل، انرژی مصرفی به شدت بالا است |
| امکان مقیاس‌پذیری بیشتر را فراهم می‌کند | امکان مقیاس‌پذیری بیشتر را نمی‌دهد |
| کنترل شبکه را می‌توان در اختیار گرفت و هیچ محدودیتی برای اعتبارسنجها وجود ندارد | دارای محدودیت هستند و اگر فورک اتفاق بیفتد ماینرها باید برروی بلاک چین قدیمی کار کنند، ایجاد فورک سبب گسستگی زیادی در شبکه می‌شود |
| کارمزد انجام تراکنش‌ها به این نودها تعلق می‌گیرد | پاداش حل بلاک به این ماینرها تعلق می‌گیرد |
| به توان محاسباتی زیادی احتیاج ندارند | برای اینکه بتوانند در رقابت با رقیب‌های خود موفق باشند باید دائما به بهترکردن تجهیزات خود بپردازند |
| برای خرید ارز دیجیتال شبکه مد نظر، نیاز به سرمایه اولیه است | برای شروع به سرمایه اولیه برای خرید تجهیزات سخت‌افزاری نیاز است |
بهترین رمزارزهای مبتنی بر اثبات سهام
اثبات سهام به عنوان مکانیزم اجماع در دنیای رمزارزها رایج‌تر می‌شود. در حال حاضر حدود ۸۰ ارز دیجیتال مختلف وجود دارد که از اثبات سهام به عنوان مکانیزم اجماع استفاده می‌کنند. برخی از محبوب‌ترین کوین‌هایی که از اثبات سهام استفاده می‌کنند عبارتند از:
- کاردانو(ADA)
- ترون (Tron)
- ایاس (EOS)
- تزوس(Tezos)
- نئو(NEO)
- ترون(Tron)
- کازماس(Cosmos)
- آنتولوژی(Ontology)
- پاندی ایکس(Pundi-X)
- کوانتم(QTUM)
اثبات سهام چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
اثبات سهام برای کاهش نگرانی‌های مقیاس‌پذیری و پایداری محیطی پیرامون پروتکل اثبات کار طراحی شده است. اثبات کار یک رویکرد رقابتی برای تایید تراکنش‌ها است که طبیعتا افراد را تشویق می‌کند تا به دنبال راه‌هایی برای کسب مزیت باشند، به‌ویژه از آنجایی که ارزش پولی در میان است.
ماینرهای بیت کوین با تایید تراکنش‌ها و بلاک‌ها بیت کوین به دست می‌آورند. با این حال، آنها هزینه‌های عملیاتی خود مانند برق و اجاره را با ارز فیات پرداخت می‌کنند. آنچه واقعا در آن زمان اتفاق می‌افتد این است که ماینرها در حال تبادل انرژی با ارزهای دیجیتال هستند.
مقدار انرژی مورد نیاز برای استخراج ارز دیجیتال اثبات کار عمیقا بر پویایی بازار قیمت‌گذاری و سودآوری تاثیر می‌گذارد. جنبه‌های زیست‌محیطی نیز وجود دارد که باید در نظر گرفته شود، زیرا استخراج اثبات کار به اندازه یک کشور کوچک انرژی مصرف می‌کند.
مکانیسم اثبات سهام به دنبال حل این مشکلات با جایگزینی موثر قدرت محاسباتی است که به موجب آن توانایی استخراج افراد توسط شبکه تصادفی می‌شود. این بدان معناست که مصرف انرژی باید به شدت کاهش یابد زیرا استخراج کنندگان دیگر نمی‌توانند برای کسب مزیت به مزارع عظیم سخت افزار تک منظوره تکیه کنند.
کدام بلاک چین‌ها از اثبات سهام استفاده می‌کنند؟
اتریوم به عنوان دومین شبکه رمزارز محبوب جهان، با اینکه به عنوان یک بلاک چین مبتنی بر الگوریتم اجماع اثبات کار راه‌اندازی شد با راه‌اندازی زنجیره بیکن Beacon در پاییز سال ۱۳۹۹، حالا رسما روی پروژه اتریوم ۲ (Ethereum 2.0) کار می‌کند که مبتنی بر الگوریتم اجماع اثبات سهام است.
در این زنجیره جدید، مشارکت‌کنندگان باید حداقل ۳۲ اتر (ETH) را برای تبدیل شدن به یک اعتبارسنج استیک کنند. در این بلاک چین چنانچه یک نود به عنوان اعتبارسنج انتخاب شود و بنا به هر دلیلی مدتی آفلاین شود، مقداری از دارایی قفل شده‌اش را از دست می‌دهد. همچنین اگر نودی مرتکب خرابکاری شود، شبکه می‌تواند تمام وثیقه‌اش را ضبط و او را از شبکه بیرون کند.
البته موارد بسیار معروف دیگری چون کاردانو (Cardano)، پولکادات (Polkadot)، ایاس (EOS)، الگورند (Algorand)، تزوس (Tezos)، کازموس (Cosmos)، و ترون (Tron) هم از روش‌های خاصی برای رسیدن به اجماع در شبکه خود استفاده می‌کنند که با کمی اغماض، همه آنها نوعی الگوریتم اثبات سهام هستند.
مثلا کاردانو، ایاس و تزوس از الگوریتم اجماع اثبات سهام نمایندگی شده (DPoS) استفاده می‌کنند که می‌توان آن را شاخه‌ای از اثبات سهام تصور کرد. در اجماع اثبات سهام نمایندگی شده نقش استیک‌کنندگان در انتخابات اعتبارسنجی، به رای‌دهندگان این انتخاب تقلیل داده شده است.
استیک‌کنندگان با قفل کردن مقداری کوین در شبکه می‌توانند به نمایندگان رای داده و آنها را به عنوان شاهدانی که تراکنش‌ها را تایید می‌کنند انتخاب کنند.
همچنین پولکادات روش نامینیتد پروف آو استیک Nominated Proof of Stake را ابداع کرده و الگوریتم مخصوص اثبات سهام خود را پیور پروف آو استیک Pure Proof of Stake نامیده است که مکانیزم اجماع بدون مجوز مخصوص بلاک چین است که مشارکت کامل همراه با حفاظت از بلاک چین و سرعت انتقال مناسب را در یک شبکه واقعا غیرمتمرکز تضمین می‌کند.
امنیت اثبات سهام چگونه تامین می‌شود؟
حمله ۵۱ درصدی که مدت‌ها به عنوان یک تهدید برای طرفداران ارزهای دیجیتال مطرح می‌شد به هنگام استفاده از اثبات سهام نگران‌کننده اما بسیار بعید است. حمله ۵۱ درصدی زمانی است که شخصی ۵۱ درصد از یک رمزارز را کنترل می‌کند و از این اکثریت برای تغییر بلاک چین استفاده می‌کند. در اثبات سهام، یک گروه یا یک فرد باید ۵۱ درصد از ارز دیجیتال سهام را در اختیار داشته باشد.
داشتن ۵۱ درصد از رمزارز استیک شده نه تنها بسیار پرهزینه است بلکه ارز مورد معامله وثیقه‌ای برای امتیاز «استخراج» است. ماینر یا ماینرهایی که تلاش می‌کنند از طریق حمله ۵۱ درصدی یک بلاک را برگردانند، تمام کوین های شرط‌بندی شده خود را از دست خواهند داد. این انگیزه‌ای برای ماینرها ایجاد می‌کند تا با حسن نیت به نفع رمزارز و شبکه عمل کنند.
اکثر ویژگی‌های امنیتی دیگر اثبات سهام تبلیغ نمی‌شود زیرا ممکن است فرصتی برای دورزدن اقدامات امنیتی ایجاد کند. با این حال، بیشتر سیستم‌های اثبات سهام دارای ویژگی‌های امنیتی بیشتری هستند که به امنیت پشت بلاک چین و مکانیسم‌های اثبات سهام اضافه می‌کنند.
سخن نهایی
اثبات سهام، یک الگوریتم اجماع است. در واقع اگر در رابطه با تایید تراکنشی یا تشکیل بلاکی، کابران موجود در شبکه، توافق کنند، الگوریتم اجماع شکل گرفته است. در پروتکل اثبات سهام، اعتبار سنج‌‌ها یا ماینرها، مقداری از ارز دیجیتال مخصوص شبکه مد نظر را تهیه می‌کنند و در شبکه استیک می‌کنند. بعد از این فرایند، اعتبارسنجها به تایید تراکنش و کسب کارمزد می‌پردازند.
در مقایسه اثبات سهام و اثبات کار باید گفت، مزیت‌های اثبات سهام بیشتر است و از نظر منطقی برای یک ارز دیجیتال فعالیت بر اساس پروتکل اثبات سهام، بهتر است. به همین دلیل است که رمزارزهای بزرگی همچون اتریوم قصد دارند تا تغییر پروتکل بدهند و از پروتکل اثبات سهام استفاده کنند.
سوالات متداول
آیا اثبات سهام یک گواهی است؟
اثبات سهام یک مکانیسم توافقی است که در آن اعتبارسنج‌های ارزهای دیجیتال، وظیفه به اشتراک گذاشتن اعتبارسنجی تراکنش‌ها را دارند در حال حاضر هیچ گواهی صادر نشده است.
گواه اثبات سهام چگونه کار می‌کند؟
در بلاک‌چین‌های اثبات سهام، کاربران به مقدار دلخواه سهام یا سرمایه به شبکه پرداخت می‌کنند و با توجه به سهامی که به شبکه سپرده‌اند می‌توانند در اثبات سهام شرکت کنند و بلاک‌های جدید را به شبکه اضافه کنند. در این شبکه‌ها به شرکت‌کنندگان، اعتبارسنج یا بیکر baker می‌گویند. از طرفی، سهامی که کاربران به شبکه سپرده‌اند قابل بازگشت است و هر موقع که بخواهند می‌توانند وجوه خود را از شبکه پس بگیرند.
در حالی که در الگوریتم اجماع اثبات کار، ماینرها برای یافتن بلاک جدید با یکدیگر رقابت می‌کنند، در اثبات سهام اعتبارسنجها به صورت تصادفی یا بر اساس الگوریتمی که از پیش تعیین شده است انتخاب می‌شوند. به عنوان مثال، هرچه سهام یک اعتبارسنج در شبکه بیشتر باشد، شانس بیشتری برای انتخاب دارد.
چگونه اثبات سهام به دست آورید؟
اثبات سهام یک مکانیسم اجماع داخلی است که توسط شبکه‌های ارزهای دیجیتال یا اعتبارسنجها استفاده می‌شود. نمی‌توانید آن را بدست آورید اما می‌توانید با استفاده از اعتبارسنج شدن به امنیت شبکه کمک کنید و پاداش بدست آورید.
چه ارزهایی از الگوریتم اثبات سهام استفاده می‌کنند؟
بسیاری از پروژه‌های بزرگ با مقیاس‌پذیری بالا از این الگوریتم یا مشتقات آن استفاده می‌کنند. «سولانا»، «کاردانو»، «آلگوراند»، «تزوس» و «مینا» از جمله رمزارزهایی هستند که از الگوریتم اثبات سهام استفاده می‌کنند. بسیاری از پروژه‌های ارز دیجیتال دیگر مانند «پولکادات»، «کازماز» و «پلیگون» نیز از مشتقات روش‌های اثبات سهام و ترکیب آنها با سایر الگوریتم‌ها بهره می‌برند.
آیا اثبات سهام بی‌خطر است؟
کارشناسان بازار ارزهای دیجیتال معتقدند که خطر تبدیل‌شدن به انحصار چند‌تایی، بلاک‌چین‌های اثبات سهام را تهدید می‌کند. اگرچه بلاک‌چین‌ها غیرمتمرکز هستند و هیچ اشخاصی آنها را کنترل نمی‌کنند اما کارشناسان نگران این هستند که اثبات سهام ناخواسته بلاک‌چین‌ها را به سمت کنترل متمرکز سوق دهد چرا که در این شبکه‌ها کاربرانی که بیشترین میزان توکن را دارند قدرت بیشتری در این سیستم خواهند داشت.
