در دو بخش آموزش تحلیل تکنیکال که پیش‌تر ارائه شده است، با بخش مقدماتی و آشنایی کلی با روندها در تحلیل تکنیکال و بخش اول، مفهوم حمایت و مقاومت در بازارهای مالی آشنا شدیم و مباحثی که مطرح شد، در واقع اساس و اصول اولیه تحلیل تکنیکال است که پیش از هر چیز باید می‌آموختیم.
نکته: سعی کنید بخش‌های آموزش تحلیل تکنیکال را به ترتیب مطالعه نمائید تا درک مطالب در بخش‌های بعدی برایتان آسان‌تر شود.
در بخش دوم می‌خواهیم با ساختار انواع نمودارها و نحوه تفسیر آن‌ها آشنا شویم تا بتوانیم هنگام تحلیل، خطوط تحلیلی خود را در نقاط صحیح‌تری ترسیم کنیم تا تحلیل تکنیکال با کیفیت‌تری داشته باشیم.
ساختار نمودارها در بازارهای مالی
همانطور که می‌دانید و مانند اکثر نمودارهای دیگر، نمودارها در بازارهای مالی و ارز دیجیتال از دو محور قیمت (عمودی) و زمان (افقی) تشکیل شده است. آشنایی با ساختار نمودارها یکی از اولویت‌ها برای آموزش تحلیل تکنیکال است؛ البته چندین مدل نمودار بر اساس نوع تحلیل و بینش در اکثر صرافی‌ها و سایت‌های تحلیلی وجود دارد که در اینجا به سه مورد از مشهورترین نمودارهایی که توسط تحلیلگران بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد اشاره می‌کنیم:
نمودار میله ای یا Bar Chart
هر میله در نمودار میله‌ای نشان‌دهنده یک واحد زمانی است که می‌تواند بیانگر یک دقیقه، یک ساعت، یک هفته و … باشد. یعنی بعنوان مثال در یک نمودار میله‌ای که بازه زمانی آن را یک روزه انتخاب کرده‌ایم، اگر صد عدد میله در تصویر نمایش داده می‌شود، قیمت صد روز متوالی را با صد عدد میله مشاهده می‌کنید. در این نوع نمودار بالاترین و پایین‌ترین قیمت و قیمت شروع و پایان هر بازه زمانی نشان داده می‌شود. به این صورت که پایین‌ترین قسمت میله نمایان‌گر کمترین قیمت، بالاترین آن نشان‌دهنده بالاترین قیمت و خطوط اتصال به میله قبل و میله بعد، به ترتیب قیمت شروع و پایانی در هر بازه زمانی است.
نمودار خطی یا Line Chart
برای یک تحلیلگر تکنیکال، این نمودار کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما تشخیص حمایت و مقاومت در این نمودار ساده تر است. نمودار خطی نشان‌دهنده خلاصه و میانگین روند تغییرات قیمت در هر لحظه است که به صورت یک خط ممتد نمایش داده می‌شود و باز شدن و بسته شدن قیمت در هر بازه زمانی را نشان نمی‌دهد.
نمودار شمعی یا Candlestick Chart
محبوب‌ترین و پرکاربردترین نمودار در تحلیل تکنیکال، نمودار شمعی است. نمودار شمعی، نسخه ژاپنی نمودار میله‌ای است که در سال‌های اخیر طرفدار زیادی در میان تحلیلگران پیدا کرده است. نمودار شمعی مانند نمودار میله‌ای، چهار قیمت آغازین، بالاترین، پایین‌ترین و قیمت بسته شدن یا نهایی را به شکل یک بدنه (Body) و سایه (Shadow) نمایش می‌دهد. مجموع این بدنه و سایه مانند شمع و فیتیله شمع است و به همین دلیل به آن نمودار شمعی گفته می‌شود.
هر کندل در نمودار حاوی اطلاعات بسیار مفیدی است که در تحلیل تکنیکال باید به آن‌ها توجه شود. این‌که هر کندل در چه قیمتی باز و در چه قیمتی بسته می‌شود، اشکالی را در کنار یکدیگر ایجاد می‌کند که حتی از لحاظ روانی نیز بسیار در بازارهای مالی تاثیر گذار می‌باشند؛ پس در تحلیل تکنیکال با این نوع نمودار بسیار کار خواهیم داشت.
بازه زمانی یا تایم فریم (Time Frame)
همانطور که در بالا اشاره کردیم، برای بررسی روند قیمت‌ها در نمودارهای ستونی و شمعی، هر بازه زمانی را می‌توانیم مورد بررسی قرار دهیم و می‌توانیم نمایش کندل‌ها را از تایم فریم یک دقیقه‌ای تا یک ساله انتخاب کنیم. هر کدام از این بازه‌های زمانی پیام مخصوص خود را دارند. به این معنا که برای مثال، در تایم فریم یک ساعته، هر کندل نمایان‌گر تغییرات قیمت در مدت یک ساعت است و معمولا بهترین تایم فریم‌ها برای بررسی تکنیکال بازه‌های زمانی، تایم فریم‌های یک ساعته، چهار ساعته، یک روزه و یک هفته‌ای می‌باشند.
نمودارهای حسابی و لگاریتمی
نمودارها را می‌توان به صورت حسابی و لگاریتمی رسم کرد. در مقیاس حسابی، نمودار بر اساس قیمت رسم می‌شود اما در مقیاس لگاریتمی، نمودار بر اساس درصد تغییر قیمت رسم می‌شود. فاصله بین عدد ۱ و ۲ در مقیاس لگاریتمی، برابر فاصله بین عدد ۵ تا ۱۰ است؛ زیرا در هر دو مورد قیمت دوبرابر شده است. اما در نمودار با مقیاس حسابی فاصله بین عدد ۱ و ۲ برابر با فاصله اعداد ۱۰ و ۱۱ است، در حالی که بین عدد ۱ و ۲ قیمت دو برابر شده است اما بین ۱۰ و ۱۱ قیمت ده درصد اضافه شده است.
در نتیجه، فاصله‌های مساوی در نمودارهای لگاریتمی نشان‌دهنده درصد تغییر مساوی در قیمت است.
حجم معاملات
بخش مهمی که در کنار نمودارهای شمعی یا میله‌ای باید وجو داشته باشد، نمایشگر حجم معاملات است. حجم معاملات بیانگر میزان معاملاتی است که در طول یک بازه زمانی (در هر کندل) انجام می‌پذیرد که معمولا در زیر هر کندل نمایش داده می‌شود. هر ستون اندیکاتور حجم معاملات که از سایر ستون‌ها بلندتر باشد، نشان‌دهنده این است که معاملات در آن بازه زمانی بیشتر شده است. اندیکاتور حجم معاملات (volume) یکی از صدها ابزار مورد استفاده در بررسی نمودارها است که در شکل زیر به رنگ سرمه‌ای نمایش داده شده است.
اکنون با در دست داشتن دو منبع اطلاعاتی اساسی یعنی قیمت و حجم معاملات، آماده یادگیری تحلیل و تفسیر نمودار با کمک این دو ابزار کلیدی می‌شویم. به خاطر داشته باشید که نمودار تها اطلاعات را ثبت می‌کند و به تنهایی ارزشی ندارد. در صورتی که قوانین و اصول آن‌را فراگرفته باشیم، نمودار می‌تواند یک ابزار بسیار سودمند برای هنر و مهارت در داشتن انتظار (و نه پیش‌بینی) جریانات بازار ارز دیجیتال در بازه‌های زمانی آتی باشد. با ما همراه باشید تا در بخش‌های بعدی آموزش تحلیل تکنیکال، ابزارهای تکنیکال و ذهنی بیشتر، دقیق‌تر و قدرتمندتری برای معامله در بازارهای مالی و رمز ارزها داشته باشیم.