پیدایش بیت کوین تغییرات بزرگی را در صنعت پرداخت‌های دیجیتال ایجاد کرد. می‌توان گفت که یکی از این تغییرات اساسی ظهور آلت‌کوین‌هایی است که در پس ظهور بیت کوین پا به عرصه گذاشتند. آلت‌کوین‌هایی که هر کدام برای هدفی متفاوت اما تا حدود زیادی هم راستا با اهداف بیت کوین بوجود آمدند (آلت‌کوین به سایر ارزهای رمزنگاری شده به غیر از بیت کوین گفته می‌شود که پس از بیت کوین بوجود آمدند).
یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین این آلت‌کوین‌ها لایت کوین یا Litecoin با نام اختصاری (LTC) است که حجم بسیار قابل توجهی از معاملات بازار را به خود اختصاص داده است و از میان هزاران آلت‌کوین و در حالی که از زمان پیدایش لایت کوین بسیاری از آلت‌کوین‌های هم دوره آن از بین رفتند، در حال حاضر یعنی در پاییز سال ۲۰۲۰، در میان ۵ رمز ارز نخست بازار ارزهای دیجیتال از نظر حجم معاملات روزانه قرار دارد که نشان‌دهنده کاربرد و اعتبار بسیار بالای آن است.
جالب است بدانید که همانطور که برخی بیت‌کوین را طلای دیجیتال می‌نامند، لایت کوین نیز در میان هواداران خود به عنوان سکه نقره دیجیتال نام‌گذاری شده است و یکی از قدیمی‌ترین ارزهای دیجیتال می‌باشد. با مطالعه کامل این مقاله درخواهیم یافت که لایت کوین چگونه کار می‌کند و دلیل این‌همه محبوبیت این رمز ارز چیست.
تاریخچه
در سال ۲۰۱۱ لایت کوین توسط چارلی لی (Charlie Lee) از کارمندهای سابق گوگل با یک انشعاب از کلاینت هسته بیت کوین ایجاد شد. انشعاب یا فورک (fork) به جداسازی یک پروژه رمز نگاری از یک رمز ارز اصلی گفته می‌شود که در طی آن فرایند، نرم افزار مربوط به یک رمز ارز نیازمند به روز رسانی می‌شود و پس از اعمال تغییرات و به روز رسانی، اطلاعات بر روی بلوک‌های زنجیره‌ای جدیدی ذخیره می‌شوند که با زنجیره بلوک (Blockchain) اصلی مرتبط است. آقای چارلی معتقد بود که بیت کوین دارای اشکالاتی است که نمی‌توان مستقیما آن‌ها را اصلاح کرد. لذا، بهترین راه برای این مهم ایجاد یک رمز ارز مشابه است که بتواند مکمل خدمات ارائه شده توسط بیت کوین باشد. سرانجام پس از تلاش‌های فراوان، لایت کوین در ۷ اکتبر سال ۲۰۱۱ به منظور رفع نیازهای معاملات روزمره و مشکل مقیاس پذیری بیت کوین و با سرعت بیشتر ایجاد گردید.
چیستی لایت کوین
لایت کوین یک ارز دیجیتال متن باز (Open Source) همتا به همتا (Peer-to-Peer) است که الهام گرفته از بیت کوین است. همتا به همتا گونه‌ای از معماری شبکه‌های کامپیوتری است که بر اساس آن هر کامپیوتر می‌تواند از اطلاعات سایر کامپیوترها استفاده کرده و سرور شبکه هیچ ارجعیتی نسبت به سایر کامپیوترهای دیگر متصل به شبکه ندارد.
لایت کوین که از لحاظ فنی تشابهات زیادی با بیت کوین دارد، به منظور پرداخت‌های سریعتر و کم هزینه‌تر ساخته شد. پروژه لایت کوین تحت گواهینامه MIT/X11 ایجاد شده است و توسط هیچ قدرت مرکزی مدیریت نمی‌شود و قابلیت رهگیری تراکنش‌ها در هر دو وجود دارد.
تشابهات اصلی بیت کوین و لایت کوین عبارتند از:
- ارائه اثبات کار (proof of work)
- غیر متمرکز بودن (decentralized)
- امکان خرید و فروش در اکثر صرافی‌های معتبر جهان
- امکان حفاری (mining) با تجهیزات کامپیوتری متصل به شبکه
- امکان ذخیره سازی در انواع کیف پول دیجیتال
تفاوت‌های اصلی میان بیت کوین و لایت کوین:
- کاهش مدت زمان مورد نیاز برای ایجاد یک بلوک از ۱۰ دقیقه (بیت کوین) به ۲.۵ دقیقه، یعنی ۴ برابر سریعتر از بیت کوین
- سختی ماینینگ که به جای هر دو هفته یکبار، هر دو و نیم روز انجام می‌شود
- افزایش تعداد کل قابل عرضه، یعنی ۸۴ میلیون کوین به جای ۲۱ میلیون با کارمزد کمتر
- الگوریتم ایجاد هش متفاوت (اسکریپت بجای SHA-256)
- بهینه سازی رابط کاربر گرافیکی (GUI)
بر اساس نحوه استفاده از الگوریتم رمزنگاری، دستگاه‌های FPGA و ASIC برای ماین یا حفر کردن لایت کوین ساخته شدند. این دو دستگاه بسیار پیچیده تر و گران‌قیمت‌تر از دستگاه‌های حفاری بیت کوین هستند.
در روزهای نخست راه اندازی لایت کوین، الگوی پرداخت گسترده همبستگی‌های زیادی با بیت کوین داشت و تصور بر این بود که الگوی پرداخت لایت کوین همگرا با بیت کوین می‌شود. اما بعدها مشخص شد که این همبستگی امروزه بسیار کاهش یافته است و به مرور زمان این الگو در حال جدا شدن کامل از الگوی بیت کوین است.
تاریخچه قیمت و چشم انداز لایت کوین
لایت کوین با قیمت ۰.۳ دلار (۳۰ سنت) وارد بازار رمز ارزها گردید. در سال ۲۰۱۳ قیمت لایت کوین به ۳ دلار رسیده بود، اما تا پایان همان سال، تا ۵۰ دلار نیز رشد کرد که در نوبه خود بسیار مورد توجه بود. اما در بازار خرسی (ریزشی) سال ۲۰۱۴ به دلیل به تعلیق درآمدن شرکت مت گوکس (Mt. Gox) و اعلام ورشکستگی آن شرکت، قیمت لایت کوین مجدداً تا ژانویه ۲۰۱۵ به نزدیکی ۱ دلار بازگشت!
پس از یک دوران رکود، لایت کوین سرانجام پاداش دارندگان صبوری که به لایت کوین اعتماد داشتند را داد و از مارچ ۲۰۱۷ تا دسامبر همان سال قیمت لایت کوین از زیر ۵ دلار به بالای ۳۶۰ دلار رسید!
کوین‌هاوس (Coinhouse) بر اساس آمارها، افزایش کارایی لایت کوین و حجم بازار، پیش بینی می‌کند که بازگشت قیمت لایت کوین به رکورد تاریخی آن و عبور از قیمت ۳۷۱ دلار تا سال ۲۰۲۱ الی ۲۰۲۲ میسر است و اذعان دارد که رسیدن به قیمت ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ دلار نیز در طی این زمان دور از ذهن نیست.