اگر اخبار مربوط به ارزهای دیجیتال را دنبال می‌کنید یا به تازگی به جمع سرمایه‌گذاران مالی برای خرید ارز دیجیتال پیوسته‌اید حتما شنیده‌اید که بسیاری از تحلیلگران و صاحب نظران این عرصه از بیت کوین با نام طلای دیجیتال یاد می‌کنند. یکی از دلایل این نامگذاری این است که بیت کوین نیز مانند طلا دارای منابع محدود است. همانطور که میزان مشخصی از طلای قابل استخراج روی کره زمین وجود دارد، به طور کلی می‌توان گفت 21 میلیون بیت کوین قابل استخراج در سراسر جهان در دسترس ماینرها قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است تا کنون حدود 18 میلیون بیت کوین استخراج شده و تنها سه میلیون بیت کوین دیگر برای استخراج باقی مانده است.
مدت زمان تشکیل یک بلاک بیت کوین حدودا 10 دقیقه است و زمانی که ماینر موفق به استخراج بیت کوین می‌شود، شبکه مقداری بیت کوین به عنوان پاداش استخراج به ماینر پاداش می‌دهد. این پاداش استخراج هنگامی که اولین بلاکِ بلاکچین بیت کوین توسط ساتوشی ناکاماتو استخراج شد، ۵۰ بیت‌کوین ارزش داشت که در سال ۲۰۱۲ به ۲۵ بیت‌کوین و در سال ۲۰۱۶ به ۱۲.۵ بیت کوین کاهش یافت. آخرین هاوینگ (سومین هاوینگ) در تاریخ 14 می ۲۰۲۰ (24 اردیبهشت 1399) در بلاک شماره ۶۳۰،۰۰۰ رخ داد که پاداش استخراج هر بلاک از این ارز دیجیتال به ۶.۲۵ کاهش یابد.
فهرست محتوا
پروتکل بیت کوین به گونه‌ای طراحی شده است که بر اساس آن پس از استخراج هر 210 هزار بلاک از بلاکچین، پاداش استخراج بلاک بیت کوین طی فرایندی که آن را هاوینگ می‌نامند نصف شده و تولید بیت کوین‌های جدید هم مشکل‌تر می‌شود. درست مانند طلا که پیدا کردن ذخایر جدید با گذشت زمان مشکل‌تر شده و یک روز تمام آن استخراج خواهد شد.
هاوینگ به چه معناست؟
لغت هاوینگ یا هالوینگ (halving) از ریشه لغتی باستانی درانگلستان و به معنای دو نیم کردن آمده است. در حقیقت هاوینگ پدیده‌ای است که با وقوع آن پاداش ایجاد هر بلوک در زنجیره بلاکچین نصف می‌شود. برای یادگیری بیشتر این مفهوم لازم است ابتدا بلاک چین بیت کوین را بشناسیم.
به طور کلی می‌توان گفت بلاکچین یک دفترچه دیجیتالی بزرگ است که اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها را در بلاک‌هایی با حجم یک مگابایت ذخیره می‌کند. زمانی که یک تراکنش مربوط به بیت کوین انجام می‌شود و طی آن شخصی مقدار مشخصی بیت کوین را برای فرد دیگری ارسال می‌کند، این تراکنش در یک بلاک به همراه حدود 500 تراکنش دیگر، که تقریبا در همان زمان ثبت شده‌اند، ذخیره می‌شود.
بلوک بیت کوین چیست؟
همانطور که گفتیم در سیستم بلاکچین اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها در بلوک‌هایی با حجم 1 مگابایت ذخیره می‌شود و هنگامی که تراکنشی انجام می‌شود اطلاعات این تراکنش در کنار اطلاعات حدودا 500 تراکنش دیگر در یک بلوک جای می‌گیرد.
ماینرها در حقیقت این بلوک‌ها را شکل می‌دهند و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند. به عبارت دقیق‌تر پاداش بلاک مقدار ارزی است که استخراج کنندگان در زمان حل و تایید موفقیت‌آمیز یک بلاک و پس از حل مسائل پیچیده ریاضی با استفاده از سخت افزارهای خاص خود، دریافت می کنند. به طور عادی با تشکیل 210,000 بلوک که تقریباً 4 سال به طول می‌انجامد یک هاوینگ رخ خواهد داد و هاوینگ پدیده‌ای است که وقوع آن موجب نصف شدن پاداش تشکیل هر بلوک می‌شود.
هاوینگ چه تاثیری روی قیمت بیت کوین دارد؟
پاداش تشکیل یک بلوک در سال 2009، 50 بیت کوین بود و اولین هاوینگ آن در سال 2012 شکل گرفت و طی آن پاداش استخراج هر بلوک به 25 بیت کوین کاهش یافت. هنگامی که اولین هاوینگ رخ داد قیمت بیت کوین به ازای هر واحد از 11 دلار به 1,100 دلار رسید. پس از آن بیت کوین با کاهش شدید قیمت روبه‌رو شد و به 240 دلار رسید.
هاوینگ بعدی بیت کوین نیز در 9 جولای 2016 رخ داد که سبب شد قیمت این ارز دیجیتال از 710 به 19,000 دلار برسد.
اخرین هاوینگ در 24 اردیبهشت 1399 اتفاق افتاد که پاداش استخراج بیت کوین به ازای هر بلاک به 6.5 رسید:
همانطور که می‌بینیم بیت کوین پس از هر هاوینگ افزایش قیمت زیادی را تجربه کرده است ولی ناگفته نماند که عامل اصلی تعیین کننده قیمت این ارز دیجیتال نسبت عرضه و تقاضاست و مشخص است که با وقوع هاوینگ عرضه بیت کوین نیز کاهش می‌یابد. به این دلیل که علاوه بر سخت‌تر شدن استخراج ممکن است ماینرهای تازه‌کار از دور خارج می‌شوند. این اتفاقات سبب افزایش قیمت ارز دیجیتال بیت کوین خواهد شد. در هاوینگ‌های قبلی قیمت در بازه‌هایی بین 12 تا 18 ماه صعودی بوده و سپس شروع به ریزش کرده است.
فومول هالوینگ؟
با نصف شدن پاداش استخراج بلوک جدید بیت کوین ( این مقدار طی هالوینگ سال آینده از ۱۲.۵ به ۶.۲۵ بیت کوین خواهد رسید ) نرخ تورم این دارایی نیز زیر قیمت هدف بانک مرکزی یعنی ۲ درصد خواهد رسید. نرخ تورم ارز دیجیتال بیت کوین ۱.۸ درصد خواهد بود که با توجه به مقدار بیت کوین استخراج شده و مقدار کم باقیمانده تقاضا برای این ارز دیجیتال افزایش خواهد یافت.
لازم به ذکر است هالوینگ‌های این ارز دیجیتال در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶ سبب افزایش قیمت آن حتی قبل از وقوع هالوینگ شد. سوال اینجاست که چرا بازار بیت کوین حدود یک سال بعد از هالوینگ شروع به رشد کرد. و اگر تاریخ این ارز دیجیتال تکرار شود، ما باید منتظر بالا رفتن قیمت بیت کوین در اواسط سال ۲۰۲۰ باشیم. ارز دیجیتال بیت کوین در حال حاضر ۷۰ درصد از سهم کل بازار را بر عهده دارد که همزمان با کاهش قیمت آلت کوین‌ها حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است.
به دلیل اینکه در حال حاضر بازار این ارز دیجیتال روند خرسی دارد بسیاری از افراد بر این باورند هالوینگ پیش رو نیز تاثیر چندانی بر قیمت این ارز دیجیتال نخواهد گذاشت. از طرفی تاریخ ثابت کرده است قیمت بیت کوین پس از هالوینگ افزایش خواهد یافت. به هر حال تنها زمان می‌تواند مشخص کند آیا روندهای قبل تکرار خواهد شد یا خیر؟
سخن پایانی
با توجه به اینکه آگاهی عمومی درباره ارز دیجیتال بیت کوین افزایش یافته است انتظار می‌رود با در نظر گرفتن شرایط هاوینگ‌های قبلی نقدینگی بیشتری وارد این بازار شود. با این حال بازار ارز دیجیتال بیت کوین بازاری غیر قابل پیش بینی است و باید منتظر بمانیم و ببینیم بیت کوین چه واکنشی به هاوینگ پیش رو خواهد داشت. پیش بینی می‌شود هاوینگ بعدی در سال 2024 رخ دهد.
