بیتکوین Bitcoin اولین ارز دیجیتالی است که وارد بازار شده است. این ارز در سال ۲۰۰۹ بیرون داده شد و در آن زمان شرایط برای پذیرش آن بسیار مهیا بود زیرا بحران مالی سال ۲۰۰۸ بسیاری از مردم را به بانکها و امور مالی متمرکز بدبین کرده بود. به این ترتیب، بیتکوین توانست جایگاه خود را تثبیت کند و به سلطان ارزهای دیجیتال ملقب شود. همه ارزهای دیجیتال دیگری که بعد از بیتکوین به وجود آمدهاند، آلتکوین altcoin نامیده میشوند که در این مقاله به آنها پرداخته میشود.
فهرست مطالب برای دسترسی سریع
- آلتکوین چیست؟
- آلتکوینها چرا به وجود آمدند؟
- مقایسه آلتکوین با بیتکوین
- آلتسیزن Alt season
- دامیننس dominance بیتکوین
- آلتکوینها چگونه کار میکنند؟
- انواع آلتکوینها
- مزایا و معایب آلتکوینها
- بهترین آلتکوینها برای خرید و سرمایهگذاری در سال ۲۰۲۲
- تشخیص آلتکوینهای تقلبی
- آینده آلتکوینها
آلتکوین چیست؟
همه ارزهای دیجیتالی را که بعد از بیتکوین وارد بازار شدهاند آلتکوین مینامند. البته افرادی نیز در فضای ارزهای دیجیتال معتقدند که همه ارزهای دیجیتال موجود به غیر از بیتکوین و اتریوم Ethereum را میتوان آلتکوین نامید. استدلال این افراد این است که اکثرا ارزهای دیجیتال فورک fork این دو ارز مطرح هستند و با الهام از آنها ایجاد شدهاند.

البته برخی از آلتکوینها از مکانیسمهای اجماع متفاوتی برای اعتبارسنجی تراکنشها و باز کردن بلاکهای جدید استفاده میکنند. این قبیل آلتکوینها تلاش دارند که قابلیتهای اضافی جدیدی را مهیا کنند و خود را از بیتکوین و اتریوم متمایز سازند. بیشتر آلتکوینها توسط توسعهدهندههایی ساخته شدهاند که دیدگاه متفاوتی برای استفاده از توکن یا ارز دیجیتال خود دارند.
آلتکوینها چرا به وجود آمدهاند؟
اگر به وبسایت کوینمارکتکپ coinmarketcap مراجعه کنید، متوجه میشوید که تعداد بسیار زیادی آلتکوین در فضای ارزهای دیجیتال موجود هستند. حال این سوال در ذهن افراد پیش میآید که فلسفه وجود این همه آلتکوین چیست؟ در جواب باید بگوییم که همه این پروژههای آلتکوین سعی دارند به نحو بهتری از فناوری بلاکچین Blockchain استفاده کنند و در زمینههای مختلفی مانند امور مالی، سلامتی، انرژی، امنیت، هوش مصنوعی، شبکههای اجتماعی، تدارکات، مالکیت محتوا و غیره تحول ایجاد کنند.
ارزهای دیجیتال مختلفی که اینک در بازار وجود دارند دارای عملکردهای متفاوتی هستند. فناوری بلاکچین خود یکی از دلایل به وجود آمدن ارزهای دیجیتال مختلف است زیرا زیرساخت این فناوری به گونهای است که موقعیتهایی برای عملکردهای مختلف فراهم میکند. بنابراین ارزهای دیجیتال مختلفی برای استفاده از این موقعیتهای موجود خلق شدهاند.
بلاکچین یک فناوری غیرمتمرکز است که کسی آن را کنترل نمیکند؛ بنابراین هر فردی که دارای دانش لازم باشد و ایدهای نوین داشته باشد، قادر به بیرون دادن ارز دیجیتال مورد نظر خود است. اگر نگاهی به گذشته بیندازیم، متوجه میشویم که ساتوشی ناکاموتو Satoshi Nakamoto اولین کسی بوده که از فناوری بلاکچین استفاده کرده است. بعد از ساتوشی افراد دیگر هم متوجه شدند که آنها هم میتوانند از این فناوری استفاده کرده و نسخههای بهتری را ایجاد کنند.
در اینجا بود که افرادی مانند چارلی لی Charlie Lee که از مهندسان شرکت گوگل بود، وارد صنعت کریپتو شدند و ارزهای دیجیتال خود را بیرون دادند. ارز دیجیتالی که چارلی بیرون داد، لایتکوین Litecoin نام داشت که یکی از اولین آلتکوینهایی است که وارد بازار ارزهای دیجیتال شده است. طولی نکشید که افراد زیاد دیگری هم وارد این فضا شدند و سعی کردند چیزی بهتر از بیتکوین را ایجاد کنند.
مقایسه آلتکوین با بیتکوین
درست است که امروزه ارزهای دیجیتال زیادی در بازار وجود دارند، اما همه این ارزها متاثر از بیتکوین هستند و پرایساکشن price action پادشاه ارزهای دیجیتال بر کل بازار اثرگذار است. آلتکوینها را در واقع میتوان گونههای دیگری از بیتکوین تعبیر کرد زیرا اکثرا برای بهبود عملکرد بیتکوین و اضافه کردن ویژگیهای جدید ظاهر شدهاند.
اما توجه داشته باشید که همه آلتکوینها مانند هم نیستند. اگرچه تعدادی از آنها واقعا قابلیتهای جدیدی را به همراه دارند و برای سرمایهگذاری مناسب هستند، آلتکوینهایی نیز وجود دارند که جز تبلیغات اغراقآمیز چیز دیگری ندارند. آلتکوینها حجم بازار کمتری به نسبت بیتکوین دارند، بنابراین پتانسیل رشد و ضرر بیشتری نیز دارند.
گاهی افراد رشدهای سریع و عجیب و غریبی را از آلتکوینها میبینند و به همین علت تشویق میشوند که در این ارزها سرمایهگذاری کنند. اما توجه داشته باشید که این کوینها میتوانند ضررهای بسیار سنگینی را نیز به همراه داشته باشند و سرمایه فرد را به کلی نابود کنند. احتمالا همه شما ماجرای ارز دیجیتال لونا Luna را شنیده باشید که چندی پیش قیمت آن در عرض چند روز از حدود ۱۰۰ دلار به زیر یک سنت رسید. افراد زیادی در این ماجرا متحمل ضررهای سنگینی شدند.

بیتکوین پایداری و ثبات بیشتری دارد و امروزه توسط بسیاری از تجار و کسبوکارها به رسمیت شناخته شده است. احتمال از بین رفتن و صفر شدن بیتکوین بسیار کم است، در حالی که پروژههای آلتکوین چنین نیستند و پیشبینی آینده آنها بسیار سخت است. سرمایهگذاری در بیتکوین همواره امنیت بیشتری از سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال دیگر دارد.
آلت سیزن Alt season
آلت سیزن یا فصل آلتکوینها یکی از اصطلاحاتی است که در میان فعالان بازار کریپتو مورد استفاده قرار میگیرد. اگر شما قصد دارید در ارزهای دیجیتالی غیر از بیتکوین سرمایهگذاری کنید باید با مفهوم آلتسیزن آشنا شوید و بدانید چه زمانی برای کسب سود وارد بازار شوید.
آلتسیزن به زمانی گفته میشود که آلتکوینها در بازار کریپتو عملکرد بهتری نسبت به بیتکوین دارند و میزان رشد آنها از رشد پادشاه ارزهای دیجیتال بیشتر است. بنابراین به هر موقعیتی در بازار کریپتو که در آن آلتکوینها رشد بیشتری را از بیتکوین تجربه کنند، اصطلاحا آلتسیزن یا فصل آلتکوینها گفته میشود.

در این دوره معمولا دامنیننس بیتکوین پایین میرود و مقدار آن به نسبت زمان شروع دوره کمتر میشود. در ادامه مبحث دامیننس بیتکوین را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
دامیننس بیتکوین
دامیننس بیتکوین به اندازه حجم بازار بیتکوین به نسبت آلتکوینها اشاره دارد. مثلا اگر حجم کل بازار کریپتو یک ترلیون دلار باشد و حجم بازار بیتکوین در این میان ۶۰۰ میلیارد دلار باشد، دامیننس بیتکوین ۶۰ درصد خواهد بود. همان طور که گفته شد، در آلتسیزن دامیننس بیتکوین پایین میرود، پس دامیننس مفهومی است که باید برای سرمایهگذاری در بازار کریپتو مورد توجه قرار گیرد. دامیننس به ما نشان میدهد که چه زمانی سرمایهگذاری در بیتکوین مناسب است و چه زمانی باید پورتفوی خود را به سمت آلتکوینها گرایش دهیم.
آلتکوینها چگونه کار میکنند؟
آلتکوینها مشابه بیتکوین کار میکنند. در اینجا نیز از یک کلید خصوصی برای انتقال پرداختیها بین کیف پولها استفاده میشود. بلاکچین در مورد آلتکوینها نیز به عنوان یک دفتر کل عمل میکند و سوابق تراکنش را برای همیشه در خود نگه میدارد، به طوری که هیچ یک از این سوابق را نتوان تغییر داد. تامین امنیت بلاکچین از طریق اثباتهای ریاضیاتی انجام میگیرد و از این طریق، تراکنشها در بلاکها تصویب میشوند.
انواع آلتکوینها
اینک شاهد حضور آلتکوینهای زیادی در بازار ارزهای دیجیتال هستیم. این آلتکوینها عملکردهای متفاوتی دارند و بر همین اساس به انواع مختلفی نیز تقسیمبندی میشوند که در ادامه آنها را ذکر میکنیم.
استیبلکوینها Stablecoins
استیبلکوینها ارزهای دیجیتالی هستند که به یک ارز دیجیتال دیگر، ارز فیات و یا یک کالای قابلمعامله متصل شدهاند و در نتیجه کمترین نوسان را در مقایسه با دیگر ارزهای دیجیتال دارند. مثلا تتر Tether یکی از استیبلکوینهایی است که به دلار متصل شده و قیمت آن همواره در حد دلار است.
استیبلکوینها در معرض نوسانات شدید روزانه نیستند، بنابراین برای اموری مانند پرداختیها، وام و غیره مناسب هستند. هیچ فردی تمایل ندارد که حقوق روزانه خود را با ارز دیجیتالی بگیرد که نوسانات زیادی داشته باشد و ممکن باشد در اثر نوسانات درصد زیادی از حقوق خود را از دست دهد. پس استیبلکوینها اختراعی جالب در فضای ارز دیجیتال هستند که کاربردهای این فضا را بسیار بیشتر میکنند.
ارزهای دیجیتال مبتنی بر استخراج
این آلتکوینها با استفاده از الگوریتم گواه اثبات کار (proof of work) استخراج میشوند. در اینجا کوینهای جدید از طریق حل مسائل دشوار ایجاد میشوند و از این طریق بر تعداد بلاکها افزوده میشود. بسیاری از ارزهای دیجیتال اولیه مانند بیتکوین و لایتکوین بر مبنای این الگوریتم کار میکنند.
توکنهای کاربردی (utility tokens)
این نوع کوینها در داخل یک پلتفرم و برای دریافت یک سرویس مورد استفاده قرار میگیرند. یک نوع رایج از این توکنها استاندارد ERC20 اتریوم است. این توکنها برای خرج شدن در داخل یک اکوسیستم بلاکچینی خاص ایجاد شدهاند. ارز دیجیتال سیا Sia یکی از این نوع آلتکوینهاست که به عنوان راهحلی برای ذخیرهسازی غیرمتمرکز ایجاد شده است.
توکنهای اوراق بهادار (security tokens)
این توکنها به عنوان قراردادهای سرمایهگذاری عملکرد دارند و خریداران این توکنها از مواردی مانند اشتراک درآمد و بالا رفتن ارزش توکن انتظار سود دارند.
این توکنها معمولا در معرض مقررات سخت هستند و هر کسی نمیتواند به خرید و انتقال آنها بپردازد.
توکنهای غیرمثلی (NFT)
توکن غیرمثلی یک دارایی رمزنگاریشده بر بستر بلاکچین است که کدهای شناسایی منحصربهفردی دارد. این نوع توکنها دارای مجموعه دادههایی هستند که آنها را از یکدیگر متمایز میکنند. چنین توکنهایی در قراردادهای هوشمند ذخیره میشوند. کاربران توانایی کپی کردن و یا تقسیم کردن این نوع توکنها را ندارند.

از جمله کاربردهای این توکنها میتوان به موارد کلکسیونی، موسیقی، کار هنری و بازیهای ویدیویی اشاره کرد. امروزه توکنهای غیرمثلی کاربردهای زیادی پیدا کردهاند و هنرمندهای زیادی وارد عرصه استفاده از آنها شدهاند.
میمکوینها (Meme Coins)
میمکوینها در جریان شوخیها و ماجراهای اجتماعی ایجاد میشوند که معمولا فناوری قوی و مستحکمی پشت آنها نیست. دوجکوین Dogecoin مشهورترین این نوع آلتکوینهاست که توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده است. میمکوینها معمولا برای مدت کوتاهی به محبوبیت میرسند که این محبوبیت تحت تاثیر سرمایهگذاران و افراد برجستهای است که از آنها حمایت میکنند. تبلیغات این افراد برجسته بیشتر برای کسب سود در مدتی کوتاه است.
توکنهای حاکمیتی (governance token)
توکنهای حاکمیتی حقوق خاصی را برای نگهدارندگان خود در داخل یک بلاکچین خاص ایجاد میکنند. مثلا این افراد میتوانند در رایگیریها و تصمیمگیریهای پروتکل شرکت کرده و بر آینده آن تاثیر بگذارند. از آنجا که این توکنها ارز بومی یک بلاکچین خاص هستند و برای مقاصد آن بلاکچین مورد استفاده قرار میگیرند، به نوعی میتوان گفت که آنها نیز جز توکنهای کاربردی هستند. اما به هر حال این توکنها ویژگیهای منحصربهفردی نیز دارند و بد نیست که آنها را در طبقهای جداگانه قرار دهیم.
مزایا و معایب آلتکوینها
آلتکوینها معمولا نسخههای بهبودیافتهای به نسبت بیتکوین هستند و برای جبران پارهای از کمبودها ایجاد شدهاند. آلتکوینهایی که کاربردهای زیادی دارند، احتمال بقای آنها بیشتر است. مثلا اتریوم کاربردهای بسیار گستردهای دارد و احتمال از بین رفتن آن در آینده بسیار کم است. یکی از مزایای دیگر آلتکوینها این است که سرمایهگذاران گستره وسیعی برای انتخاب دارند و میتوانند در بخشهای مختلف اقتصاد کریپتویی سرمایهگذاری کنند.
از طرف دیگر، آلتکوینها معایبی نیز دارند. مثلا حجم بازار آنها در بسیاری از موارد کم است و به راحتی دستخوش نوسانات میشوند. فعالیت سرمایهگذاران در این بازار معمولا کم است و این باعث به وجود آمدن مشکل نقدینگی میشود. سرمایهگذاری در آلتکوینها بسیار مشکل است و تشخیص کاربردهای واقعی این ارزها بسیار تخصصی است. آلتکوینهای مرده زیادی اینک در بازار وجود دارند که دلارهای سرمایهگذاران را به فنا خواهند داد.
بهترین آلتکوینها برای خرید و سرمایهگذاری در سال ۲۰۲۲
USDC یکی از بهترین استیبلکوینهایی است که میتوان خرید و به آینده آن امیدوار بود. این استیبلکوین توسط دامنهای بنام سنتر Centre صادر شده و یک سرمایهگذاری مشترک بین سیرکل Circle و کوینبیس Coinbase است. این استیبلکوین به دلار آمریکا متصل است و به خوبی توسط نهادهای مالی ایالات متحده قانونگذاری شده است که این بسیاری از نگرانیها را در مورد USDC برطرف کرده است.
بیتکوین یکی از ارزهای دیجیتال مبتنی بر استخراج است. خرید پادشاه ارزهای دیجیتال مخصوصا در شرایط کنونی بازار بسیار مناسب به نظر میرسد. بیتکوین پناهگاهی امن برای سرمایهگذاران است و میتواند همواره قدرت خرید افراد را حفظ کرده و در مقابل تورم مقاومت کند.
بایننسکوین BNB توکن کاربردی بزرگترین صرافی ارز دیجیتال جهان است و سرمایهگذاری در آن به نظر معقول میرسد. دارندگان این کوین میتوانند از مزایایی مانند ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در تریدهای خود در بایننس برخوردار شوند. بایننس صرافی بزرگی است که توانسته در شرایط مختلف بازار به کار خود ادامه دهد و اینک بایننس تبدیل به اکوسیستمی بسیار وسیع شده است. پس داشتن بایننسکوین میتواند به نوعی شریک شدن در آینده این صرافی بزرگ باشد.
آیاناکس INX یکی از توکنهای اوراق بهادار موجود در بازار است که تا به حال عملکرد خوبی داشته است. این توکن توسط شرکت INX Limited صادر شده است و دارندگان آن میتوانند در درآمد این شرکت شریک شوند. البته همان طور که گفته شد، خرید این نوع توکنها برای همه سرمایهگذاران میسر نیست و سرمایهگذاری در آنها برای هر کسی توصیه نمیشود.
Souls of Nature یکی از پروژههای آیندهدار در فضای توکنهای غیرمثلی است که در مراحل اولیه است و هنوز وارد بازار نشده است. این پروژه دارای جامعه قوی و خلاقی است. اکانت تویتر آنها بسیار فعال است و در آنجا میتوان از بسیاری از اخبار مربوط به این پروژه آگاه شد. قرار است که این پروژه در سه ماه سوم سال ۲۰۲۲ وارد بازار شود.
انتخاب بهترین میمکوین برای سرمایهگذاری دشوار و گیجکننده است و تبلیغات موجود در این فضا به حدی است که سرمایهگذاران را متوجه بسیاری از حقایق نمیکند. از جمله میمکوینهای برجستهای که توجه سرمایهگذاران را به خود جلب کردهاند میتوان به دوجکوین، شیبا Shiba و آکیتااینو Akita Inu اشاره کرد.
یونیسواپ Uniswap یکی از توکنهای حاکمیتی برجستهای است که برای سرمایهگذاری مناسب به نظر میرسد. یونیسواپ اولین صرافی غیرمتمرکزی بود که رویکردی نوین را در پیش گرفت و مشکل نقدینگی فضای صرافیهای غیرمتمرکز را حل کرد.
البته توجه داشته باشید که سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال بسیار پرریسک است و هرگز نباید برای سرمایهگذاری در این فضا به گفتههای دیگران اکتفا کنید. سرمایهگذاری در آلتکوینها نیازمند دانش، تحقیق و تجربه بسیار است. این نوشتار تنها جنبه آموزشی دارد و هرگز نباید آن را به عنوان توصیهای برای سرمایهگذاری تلقی کنید.
تشخیص آلتکوینهای تقلبی
متاسفانه آلتکوینهای تقلبی و اسکم scam زیادی در فضای کریپتو موجود هستند که سرمایه افراد تازهوارد را میبلعند. روشهای زیادی برای تشخیص آلتکوینهای اسکم وجود دارد که در ادامه به تعدادی از آنها میپردازیم.
۱- مراجعه به وبسایت پروژه مورد نظر و خواندن وایتپیپر whitepaper آن میتواند اطلاعات زیادی در مورد مشروعیت پروژه به ما بدهد. در وایتپیپر از اصول بنیادین و فنی پروژه صحبت میشود و معمولا پروژههای خوب جزئیاتی مانند نام توکن، منبع کد قرارداد هوشمند و آدرس خالق توکن را در اختیار عموم قرار میدهند. پروژهای که چنین اطلاعاتی را کامل بیرون نداده است، زیاد قابل اعتماد نیست و باید به آن شک کرد.
۲- ردیابی خالقان پروژه و بررسی اعضای تیم میتواند اطلاعات بسیاری در مورد آینده پروژه را نشان دهد. سابقه خالقان پروژه و مسئولیتهای پیشین آنها بسیاری از مسیر آینده پروژه مورد نظر را نشان میدهد. همواره نسبت به پروژههایی که دارای تیم ناشناس هستند مشکوک باشید و سعی کنید از سرمایهگذاری در چنین پروژههایی خوددداری کنید.
۳- مواظب تبلیغات افراد متقلب باشید. این افراد سهمی از پروژه مورد نظر دارند و یا مقدار زیادی از یک آلتکوین خاص را خریده و سعی در بالا بردن قیمت آن دارند. این افراد با درست کردن محتواهای متنی و ویدیویی اقدام به فریب افراد میکنند. در اینجاست که ضرورت تحقیق عمیق خود را نشان میدهد.
۴- پروژههایی را که وعده سود زیاد در زمان کوتاه میدهند، جدی نگیرید. هر گونه سرمایهگذاری اصولی برای پیش بردن وعدههای خود به زمان نیاز دارد و یکشبه نمیتوان به این وعدهها جامه عمل پوشاند.

۵- به یوآرال URL سایتهای پروژهها دقت کنید. اگر آیکون قفل را در نوار آدرس نمیبینید، به امنیت آن وبسایت مشکوک شوید. همچنین بررسی کنید که وبسایت مورد نظر از https استفاده کند نه http زیرا این مورد دوم نشانه عدم امنیت وبسایت مورد نظر است.
آینده آلتکوینها
پروژههای آلتکوین زیادی در فضای کریپتو موجود هستند که هر کدام ادعا میکنند که قابلیتهای نوینی را وارد این فضا کردهاند. حقیقت این است که بسیاری از این پروژهها در آینده باقی نخواهند ماند. احتمالا در آینده بسیاری از آلتکوینها ادغام شوند و تنها چند پروژه که دارای اصول بنیادین قوی هستند، در فضای کریپتو باقی بمانند.

صنعت کریپتو فناوری جدیدی است که باید با احتیاط در آن گام برداشت. اگر قصد سرمایهگذاری در آلتکوینها را دارید و میخواهید از این طریق پورتفولیوی خود را متنوع کنید، بسیار احتیاط کنید. نظر شما چیست؟ آینده آلتکوینها را چگونه میبینید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.